SCYNTYGRAFIA NEREK
Scyntygrafia nerek dynamiczna
Scyntygrafia dynamiczna nerek jest badaniem oceniającym położenie oraz funkcję wydzielniczą i wydalniczą nerek. Badanie to pozwala uzyskać ważne informacje dotyczące nerek, takie jak:
- ukrwienie nerek
- funkcja wydzielnicza nerek
- wydalanie moczu z obszaru nerek, moczowodu i pęcherza moczowego
- wady nerek (brak lub niedorozwój nerki, zmniejszenie lub powiększenie, nietypowe położenie, nietypowy kształt, wodonercze)
- zmiany zapalne i pozapalne w nerkach
Badanie trwa około 20 minut. Nie trzeba być na czczo, ani odstawiać leków. Badanie wykonuje się w pozycji leżącej. Po odpowiednim ułożeniu pacjenta na stole do badań wstrzykuje się dożylnie niewielką ilość znacznika izotopowego. Najczęściej stosuje się znacznik zwany etylenodicysteiną (EC) znakowany izotopem technetu-99m (Tc99m). Kompleks ten jest fizjologicznie wychwytywany przez komórki miąższu nerek, a następnie wydzielany do moczu i wydalany z moczem przez drogi moczowe. Rejestracja aktywności znacznika znad nerek w postaci serii obrazów scyntygraficznych pozwala bezinwazyjnie ocenić funkcję każdej z nerek.
W celu zwiększenia czułości i specyficzności badania najczęściej wykonuje się badanie z jednoczasowym podaniem leku Furosemid. Ten tak zwany „test furosemidowy” polega na wykonaniu scyntygrafii dynamicznej nerek przy dodatkowym wstrzyknięciu dożylnym leku Furosemid, który zwiększa diurezę, czyli przyspiesza wydalanie znacznika z nerek. Przed badaniem należy wypić od 1 do 3 szklanek napoju (woda, herbata, sok). Jeżeli chory nie może pić, powinien być wcześniej nawodniony poprzez podanie płynów dożylnie. Test furosemidowy pozwala dokładniej ocenić zaburzenia wydalania moczu i zróżnicować stany całkowitego i częściowego zablokowania wydalania moczu. Jest to bardzo ważna informacja diagnostyczna.
Badanie scyntygraficzne nerek jest całkowicie bezpieczne, gdyż ani znacznik ani izotop nie wywołują uczuleń. Izotop technetu, z uwagi na małą energię promieniowania i krótki czas połowiczego rozpadu (około 6 godzin), jest stosowany w badaniach scyntygraficznych na całym świecie od ponad 50 lat.
Napromieniowanie pacjenta podczas badania jest znikome, wielokrotnie mniejsze niż podczas badania radiologicznego typu urografia. Można je wykonywać w każdym wieku (nawet u kilkutygodniowych noworodków) i powtarzać wielokrotnie. Aby przyspieszyć eliminację znacznika z organizmu, a tym samym zmniejszyć czas narażenia na promieniowanie jonizujące, zaleca się, aby po badaniu zwiększyć ilość przyjmowanych płynów.
Tak jak w przypadku badań radiologicznych scyntygrafii nie wykonuje się u kobiet w ciąży, a kobiety w wieku rozrodczym powinny mieć wykonane badanie w pierwszych 10 dniach cyklu (tj. do 10 dnia od rozpoczęcia miesiączki).
Każde badanie scyntygraficzne wykonywane jest za zgodą pacjenta.
Przygotowanie pacjenta i przebieg badania
Pacjent bez przygotowania, nie jest wymagane pozostawanie na czczo przed badaniem. 20 – 30 min. przed badaniem nawodnienie doustne (w pracowni po uzgodnieniu z pielęgniarką lub technikiem). Zapis trwa 20 – 30 min. po dożylnym podaniu znacznika, jeśli są wskazania wykonuje się opóźnione akwizycje po 60 min.
Scyntygrafia nerek statyczna
Przygotowanie pacjenta i przebieg badania
Pacjent bez przygotowania, nie jest wymagane pozostawanie na czczo przed badaniem. Zapis obrazów trwa 5 – 15 min. Wykonuje się go 2 – 4 godz. po dożylnym podaniu znacznika.